Τα διεθνή πρωτοσέλιδα, αλλά και τα μεγαλοστελέχη της παγκόσμιας Οικονομίας ανησυχούν σοβαρά για την κρίση που ταλανίζει την Ελληνική Οικονομία. Οι πιέσεις που δεχόμαστε, ξεκινάνε από ορθολογικούς παράγοντες, καταλήγουν όμως στην παράλογη ηθική της κερδοσκοπίας. Η χρήση του όρου «παράλογη», είναι συνυφασμένη με την επίθεση που δέχθηκε η Ελληνική Οικονομία από Ελληνικής καταγωγής παγκόσμιους διαχειριστές κεφαλαίων. Η εφημερίδα το Πρώτο Θέμα, επιβεβαίωσε πανηγυρικά τα όσα είχα γράψει για την συμπεριφορά των golden boys με τις διασυνδέσεις τους.
Κάποτε κάποιος φίλος μου είχε πει ‘όταν δεν κολλάει κάτι …., τότε να ξέρεις ότι από πίσω κρύβετε κάποια ανωμαλία’. Και βέβαια οι καταστάσεις των δικαιώνουν.
Όμως μέσα από την κρίση γεννιέται μια νέα εποχή. Με νικητές από την κρίση και ηττημένους από αυτή. Οι νικητές είναι αυτοί που θα καταλάβουν σύντομα τα χαρακτηριστικά της κρίσης, αλλά και τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν για να βγουν από αυτή. Οι ηττημένοι, απλά δεν θα έχουν κατανοήσει το πρόβλημα, όχι που δημιούργησε την κρίση ή τον έκανε μέρος της, αλλά αυτό που τον κράτησε μέσα σε αυτή και δεν τον αφήνει να βγει από αυτήν.
Σίγουρα όλοι θέλουμε να είμαστε νικητές. Ακόμη όμως και οι νικητές δεν βγαίνουν αλώβητοι από μια μάχη, ιδίως όταν αυτή η μάχη είναι η απαρχή μιας σειράς μαχών που πρέπει να δοθούν από εδώ και μπρός στην Παγκόσμια Οικονομική σκηνή.
Στόχος λοιπόν για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι να θέσουμε τα σωστά προβλήματα, αυτά που καταγράφουν τους παράγοντες που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να ξεφύγουμε από τις πρώτες μάχες με το δυνατόν λιγότερες απώλειες.
Παράλληλα πρέπει να βρούμε τις ευκαιρίες που δημιουργεί αυτή η κρίση και να τις χρησιμοποιήσουμε όχι ως μοχλούς για την επίλυση προβλημάτων αλλά ως αυτόνομους πυλώνες ανάπτυξης. Οι ευκαιρίες δεν πρέπει να περιχαρακώνονται από προβληματικές καταστάσεις, γιατί σε αρκετές περιπτώσεις οι δημιουργούμενες ευκαιρίες καταστρέφονται από τις προβληματικές αυτές καταστάσεις ως αντίδραση στην αλλαγή. Ως αντίσταση δηλαδή στο νέο ή ως διαφύλαξη δικαιωμάτων και κεκτημένων που δεν έχουν λογική.
Προκύπτει λοιπόν άμεσα ένα ερώτημα. Ποιον θα επηρεάσει η κρίση? Όταν η απάντηση είναι όλους, τότε έρχεται ένα δεύτερο ερώτημα περισσότερο δύσκολο. Όταν λέμε όλους εννοούμε και μένα?? και μετά ένα τρίτο ερώτημα. Και όταν λέμε και μένα πόσο θα επηρεάσει εμένα η κρίση και πόσο εσένα?? Και τέταρτο Και γιατί να επηρεάσει περισσότερο εμένα από κάποιον άλλο?? Και πάει λέγοντας.
Αρκετοί συγγραφείς αναφέρουν ότι η κρίση αυτή αποτελεί το τέλος του «παραδείγματος» (παράδειγμα – σύμφωνα με τη συστεμική θεωρεία – αλλά και φιλόσοφος Khan). Αποτελεί δηλαδή ‘το τέλος εποχής’ όπως θα λέγαμε. Αντίστοιχου μεγέθους κρίσεις, μας πέρασαν σε κοινωνίες μετασχηματισμού. Έτσι περάσαμε από τον φεουδαρχισμό τον καπιταλισμό ή από αγροτικές κοινωνίες στις βιομηχανικές κοινωνίες κοκ.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα θα ήθελα να ζητήσω κατ αρχήν από τα golden boys να διαβάσουν την περίπτωση της παγκόσμιας κρίσης που δημιουργήθηκε στην αγορά της τουλίπας στην Ολλανδία κάπου στο 16ο με 17ο αιώνα. Να αναζητήσουν κοινά σημεία σε αυτή την κρίση και στην κρίση που ζούμε σήμερα. Να αναζητήσουν τα ίδια σημεία στις κρίσεις του 1929 αλλά και στην πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 70. Θα καταλήξουν σε ένα απλό συμπέρασμα, η κρίση δεν προέρχεται από εξωγενείς παράγοντες αλλά από την ανθρώπινη απληστία. Καταλήξαμε σε μια υπερ καταναλωτική κοινωνία και δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτή. Θυσιάσαμε την ηθική μας αλλά και τις αξίες μας για να εμφανίσουμε ένα λαμπερό status στο κοινωνικό μας περίγυρο. Παράλληλα χτίζαμε πάνω σε μια ηθική βασισμένη στην ανομία. Προσοχή όχι στην παρανομία αλλά στην ανομία. Στα κενά των νόμων, στα κενά της αγοράς, και γενικώς στα κενά……
Δημιουργήσαμε ένα μεγάλο Οικονομικό κενό που όπως φαίνετε θα δημιουργήσει στα επόμενα χρόνια θα δημιουργήσει έντονο κοινωνικό κενό. Δηλαδή αν δεν λάβουμε άμεσα μέτρα, θα δημιουργηθεί κοινωνική αναταραχή και αυτή είναι η πλέον ήπια λέξη που βρήκα για να χρησιμοποιήσω.
Επειγόντως λοιπόν πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο αξιακό σύστημα. Για να φέρω την θεωρία στη πράξη, η κίνηση της κυβέρνησης να προκηρύξει όλες τις θέσεις των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων αλλά και των Προέδρων και λοιπόν διοικητικών, σε Οργανισμούς και επιχειρήσεις του Δημοσίου, αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Πρέπει να χαλυβδωθεί. Πρέπει να γίνει αποτελεσματικότερο, πρέπει να προδιαγράψει τι ζητάει, πρέπει δηλαδή να ενδυναμωθεί με κανόνες και προϋποθέσεις, που θα δημιουργούν το κοινωνικό δόμημα ( κοινωνική κατασκευή που λαμβάνει υπόψη του, τις θέσεις τις κοινωνίας, τις συμπεριφορές των ατόμων, και επηρεάζει την νομοθεσία - διαδικασίες και την τεχνολογία πάνω στην οποία και στηρίζεται) και το οποίο θα προσδιορίζεται από το αξιακό σύστημα. Έτσι ένα σαφώς δομημένο σύνολο αξιών θα προσδιορίζει και θα κινεί την κοινωνία με στόχο την βελτίωση της ευημερίας.
Η οικονομία, αποτελεί στοιχείο του κοινωνικού δομήματος. Αποτελεί τη διαδικασία αυτή που προσδιορίζει την κίνηση των αγαθών και των υπηρεσιών, αλλά που δημιουργεί όχι πλέον υπεραξίες, αλλά πλούτο. Δηλαδή πρέπει να ξαναπεράσουμε σε μια κοινωνία που να έχει τη δυνατότητα αναγνώρισης της παραγωγής του πλούτου. Σήμερα παρακολουθούμε μια κοινωνία που κινείται στη λογική της υπεραξίας. Το χρηματοπιστωτικό κέρδος και το ρίσκο του δανεισμού ή ακόμα πιο καθαρά το κέρδος από την υπεραξία στην αγοροπωλησία των μετοχών, αποτελεί την ηθική της υπεραξίας, την ηθική της νόμιμης αρπαχτής.
Σύντομα θα κληθούμε να επιλέξουμε τον τρόπο ζωής που θα θέλουμε να έχουμε στην επόμενη 20ετία. Ας προσέξουμε όλες τις παραμέτρους που θα μας οδηγήσουν στη σωστή απόφαση. Παράλληλα ας έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά γιατί η κρίση δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες από ότι απειλές. Άλλωστε στην Ελλάδα λέμε ο βρεγμένος τη βροχή δεν την φοβάται.
Κάποτε κάποιος φίλος μου είχε πει ‘όταν δεν κολλάει κάτι …., τότε να ξέρεις ότι από πίσω κρύβετε κάποια ανωμαλία’. Και βέβαια οι καταστάσεις των δικαιώνουν.
Όμως μέσα από την κρίση γεννιέται μια νέα εποχή. Με νικητές από την κρίση και ηττημένους από αυτή. Οι νικητές είναι αυτοί που θα καταλάβουν σύντομα τα χαρακτηριστικά της κρίσης, αλλά και τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν για να βγουν από αυτή. Οι ηττημένοι, απλά δεν θα έχουν κατανοήσει το πρόβλημα, όχι που δημιούργησε την κρίση ή τον έκανε μέρος της, αλλά αυτό που τον κράτησε μέσα σε αυτή και δεν τον αφήνει να βγει από αυτήν.
Σίγουρα όλοι θέλουμε να είμαστε νικητές. Ακόμη όμως και οι νικητές δεν βγαίνουν αλώβητοι από μια μάχη, ιδίως όταν αυτή η μάχη είναι η απαρχή μιας σειράς μαχών που πρέπει να δοθούν από εδώ και μπρός στην Παγκόσμια Οικονομική σκηνή.
Στόχος λοιπόν για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι να θέσουμε τα σωστά προβλήματα, αυτά που καταγράφουν τους παράγοντες που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να ξεφύγουμε από τις πρώτες μάχες με το δυνατόν λιγότερες απώλειες.
Παράλληλα πρέπει να βρούμε τις ευκαιρίες που δημιουργεί αυτή η κρίση και να τις χρησιμοποιήσουμε όχι ως μοχλούς για την επίλυση προβλημάτων αλλά ως αυτόνομους πυλώνες ανάπτυξης. Οι ευκαιρίες δεν πρέπει να περιχαρακώνονται από προβληματικές καταστάσεις, γιατί σε αρκετές περιπτώσεις οι δημιουργούμενες ευκαιρίες καταστρέφονται από τις προβληματικές αυτές καταστάσεις ως αντίδραση στην αλλαγή. Ως αντίσταση δηλαδή στο νέο ή ως διαφύλαξη δικαιωμάτων και κεκτημένων που δεν έχουν λογική.
Προκύπτει λοιπόν άμεσα ένα ερώτημα. Ποιον θα επηρεάσει η κρίση? Όταν η απάντηση είναι όλους, τότε έρχεται ένα δεύτερο ερώτημα περισσότερο δύσκολο. Όταν λέμε όλους εννοούμε και μένα?? και μετά ένα τρίτο ερώτημα. Και όταν λέμε και μένα πόσο θα επηρεάσει εμένα η κρίση και πόσο εσένα?? Και τέταρτο Και γιατί να επηρεάσει περισσότερο εμένα από κάποιον άλλο?? Και πάει λέγοντας.
Αρκετοί συγγραφείς αναφέρουν ότι η κρίση αυτή αποτελεί το τέλος του «παραδείγματος» (παράδειγμα – σύμφωνα με τη συστεμική θεωρεία – αλλά και φιλόσοφος Khan). Αποτελεί δηλαδή ‘το τέλος εποχής’ όπως θα λέγαμε. Αντίστοιχου μεγέθους κρίσεις, μας πέρασαν σε κοινωνίες μετασχηματισμού. Έτσι περάσαμε από τον φεουδαρχισμό τον καπιταλισμό ή από αγροτικές κοινωνίες στις βιομηχανικές κοινωνίες κοκ.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα θα ήθελα να ζητήσω κατ αρχήν από τα golden boys να διαβάσουν την περίπτωση της παγκόσμιας κρίσης που δημιουργήθηκε στην αγορά της τουλίπας στην Ολλανδία κάπου στο 16ο με 17ο αιώνα. Να αναζητήσουν κοινά σημεία σε αυτή την κρίση και στην κρίση που ζούμε σήμερα. Να αναζητήσουν τα ίδια σημεία στις κρίσεις του 1929 αλλά και στην πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 70. Θα καταλήξουν σε ένα απλό συμπέρασμα, η κρίση δεν προέρχεται από εξωγενείς παράγοντες αλλά από την ανθρώπινη απληστία. Καταλήξαμε σε μια υπερ καταναλωτική κοινωνία και δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτή. Θυσιάσαμε την ηθική μας αλλά και τις αξίες μας για να εμφανίσουμε ένα λαμπερό status στο κοινωνικό μας περίγυρο. Παράλληλα χτίζαμε πάνω σε μια ηθική βασισμένη στην ανομία. Προσοχή όχι στην παρανομία αλλά στην ανομία. Στα κενά των νόμων, στα κενά της αγοράς, και γενικώς στα κενά……
Δημιουργήσαμε ένα μεγάλο Οικονομικό κενό που όπως φαίνετε θα δημιουργήσει στα επόμενα χρόνια θα δημιουργήσει έντονο κοινωνικό κενό. Δηλαδή αν δεν λάβουμε άμεσα μέτρα, θα δημιουργηθεί κοινωνική αναταραχή και αυτή είναι η πλέον ήπια λέξη που βρήκα για να χρησιμοποιήσω.
Επειγόντως λοιπόν πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο αξιακό σύστημα. Για να φέρω την θεωρία στη πράξη, η κίνηση της κυβέρνησης να προκηρύξει όλες τις θέσεις των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων αλλά και των Προέδρων και λοιπόν διοικητικών, σε Οργανισμούς και επιχειρήσεις του Δημοσίου, αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Πρέπει να χαλυβδωθεί. Πρέπει να γίνει αποτελεσματικότερο, πρέπει να προδιαγράψει τι ζητάει, πρέπει δηλαδή να ενδυναμωθεί με κανόνες και προϋποθέσεις, που θα δημιουργούν το κοινωνικό δόμημα ( κοινωνική κατασκευή που λαμβάνει υπόψη του, τις θέσεις τις κοινωνίας, τις συμπεριφορές των ατόμων, και επηρεάζει την νομοθεσία - διαδικασίες και την τεχνολογία πάνω στην οποία και στηρίζεται) και το οποίο θα προσδιορίζεται από το αξιακό σύστημα. Έτσι ένα σαφώς δομημένο σύνολο αξιών θα προσδιορίζει και θα κινεί την κοινωνία με στόχο την βελτίωση της ευημερίας.
Η οικονομία, αποτελεί στοιχείο του κοινωνικού δομήματος. Αποτελεί τη διαδικασία αυτή που προσδιορίζει την κίνηση των αγαθών και των υπηρεσιών, αλλά που δημιουργεί όχι πλέον υπεραξίες, αλλά πλούτο. Δηλαδή πρέπει να ξαναπεράσουμε σε μια κοινωνία που να έχει τη δυνατότητα αναγνώρισης της παραγωγής του πλούτου. Σήμερα παρακολουθούμε μια κοινωνία που κινείται στη λογική της υπεραξίας. Το χρηματοπιστωτικό κέρδος και το ρίσκο του δανεισμού ή ακόμα πιο καθαρά το κέρδος από την υπεραξία στην αγοροπωλησία των μετοχών, αποτελεί την ηθική της υπεραξίας, την ηθική της νόμιμης αρπαχτής.
Σύντομα θα κληθούμε να επιλέξουμε τον τρόπο ζωής που θα θέλουμε να έχουμε στην επόμενη 20ετία. Ας προσέξουμε όλες τις παραμέτρους που θα μας οδηγήσουν στη σωστή απόφαση. Παράλληλα ας έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά γιατί η κρίση δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες από ότι απειλές. Άλλωστε στην Ελλάδα λέμε ο βρεγμένος τη βροχή δεν την φοβάται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου